ZO KIES JE DE JUISTE RECHTSVORM

Yes! Het is zover: je gaat een eigen bedrijf starten. Maar welke rechtsvorm past bij jouw plannen? We hebben de belangrijkste rechtsvormen voor ondernemers op een rijtje gezet.

EENMANSZAAK

Bedrijf waarvan één persoon de eigenaar is

Als eigenaar van een eenmanszaak draag je de volledige verantwoordelijkheid voor je onderneming. Dit betekent dat je zelf verantwoordelijk bent voor eventueel schulden en dat deze kosten op je privévermogen verhaald kunnen worden.

OPRICHTING

Een eenmanszaak oprichten is, in tegenstelling tot sommige andere rechtsvormen, een fluitje van een cent. Je hoeft je alleen maar in te schrijven bij de Kamer van Koophandel. Je ontvangt gelijk een KvK-nummer en je gegevens worden automatisch doorgestuurd naar de Belastingdienst. Binnen een paar dagen heb je dan ook je btw-nummer en kan je aan de slag.

Let wel op! Hoe eenvoudig het oprichten van een eenmanszaak ook is, zorg dat je goed voorbereid bent. Maak voorafgaand aan de start van je bedrijf altijd een ondernemingsplan.

WAAR JE REKENING MEE MOET HOUDEN

Bij het opstarten van een eenmanszaak moet je met een paar dingen rekening houden. Zo betekent het woord eenmanszaak niet dat er nooit meer dan één persoon in de zaak kan werken. Als je een eenmanszaak hebt, mag je namelijk wel mensen in dienst nemen. Houd er dan alleen rekening mee dat je ook te maken krijgt met een personeelsadministratie en het betalen van loonheffingen.

BESLOTEN VENNOOTSCHAP (BV)

Samenwerkingsverband van aandeelhouders

Een besloten vennootschap heeft niet één eigenaar, maar een of meerdere aandeelhouders. Een aandeelhouder is een rechtspersoon en geen natuurlijk persoon (zoals bij een eenmanszaak). Daarom ben je niet aansprakelijk voor schulden en kunnen deze ook niet op je privévermogen verhaald worden.

OPRICHTING

Voor de oprichting van een bv heb je maar twee dingen nodig: een inschrijving in het handelsregister van de Kamer van Koophandel en een oprichtingsakte. De akte laat je opstellen bij de Notaris. Hier staat in wat de naam en het doel van de rechtspersoon is en wat de regels zijn met betrekking tot de aandelen.

WAAR JE REKENING MEE MOET HOUDEN

Een bv is verplicht om jaarstukken op te stellen en te verstrekken (deponeren) aan de KvK. Dit heet de publicatieplicht. Verder heeft een bv twee verplichte organen in de organisatie: het bestuur, dat de dagelijkse leiding heeft over het bedrijf en de aandeelhouders, degenen met de hoogste macht in de organisatie. De aandeelhouders bepalen in grote lijnen de doelen van het bedrijf.

NAAMLOZE VENNOOTSCHAP (NV)

Rechtsvorm waarbij het kapitaal is verdeeld over aandelen.

Dit lijkt hetzelfde als een bv (besloten vennootschap), maar bij een naamloze vennootschap zijn de aandelen vrij overdraagbaar. Je hebt hier dus geen notaris bij nodig en de aandelen kunnen vrij verhandeld worden.

OPRICHTING

Behalve een inschrijving bij de Kamer van Koophandel heb je voor de oprichting van een nv ook een notariële akte nodig met daarin de statuten van de nv. Daarnaast moet je voor de oprichting van een nv een minimum startkapitaal hebben van € 45.000 in geld of natura.

WAAR JE REKENING MEE MOET HOUDEN

Ook een nv is verplicht om jaarstukken te deponeren bij de KvK.

MAATSCHAP

Een zakelijke samenwerking tussen twee of meer personen

Bij een maatschap brengen de zogenoemde ‘maten’ allemaal iets in. Vaak gaat dat om geld, maar soms bestaat een inbreng uit een aantal uren dat in de maatschap gestoken wordt. Ben je aangesloten bij een maatschap, dan werk je eigenlijk als zelfstandig ondernemer, maar regel je bepaalde zaken in de maatschap. Denk bijvoorbeeld aan de huisvesting.

OPRICHTING

Het oprichten van een maatschap is eenvoudig. Je hoeft deze alleen maar in te schrijven bij de Kamer van Koophandel. Het is daarbij wel handig om ook duidelijke afspraken te maken met je maten en deze eventueel vast te leggen. Dit is niet verplicht, maar kan eventuele problemen voorkomen.

WAAR JE REKENING MEE MOET HOUDEN

In een maatschap kunnen de maten aansprakelijk worden gesteld voor een gelijk deel van de onderneming. Schulden kunnen daardoor op ieders privé vermogen worden verhaald, tenzij één van de maten duidelijk verantwoordelijk is voor eventuele problemen.

VENNOOTSCHAP ONDER FIRMA (VOF)

Een onderneming die gezamenlijk wordt opgericht door één of meer personen

Een vof start je op, samen met anderen. Iedereen brengt wat in. Meestal geld, maar soms ook arbeidsuren of bijvoorbeeld een bepaalde machine.

OPRICHTING

Voor de oprichting van een vof heb je geen startkapitaal nodig. Je hoeft het bedrijf alleen aan te melden voor het handelsregister van de KvK. Net als bij een maatschap is het wel raadzaam om wat zaken vast te leggen. Bijvoorbeeld over wie wat inbrengt en wat er gebeurt als iemand ziek wordt of arbeidsongeschikt raakt.

WAAR JE REKENING MEE MOET HOUDEN

In een vof zijn de vennoten allemaal verantwoordelijk voor eventuele schulden in de onderneming. Het maakt niet uit wie die schulden veroorzaakt heeft. Schulden worden meestal eerst verhaald op het vermogen van het bedrijf, maar daarna worden ze verhaald op het privévermogen van de vennoten.

COMMANDITAIRE VENNOOTSCHAP (CV)

Een onderneming die gezamenlijk wordt opgericht door één of meer personen, met daarbij stille vennoten

Het verschil tussen een cv en vof is dat bij een commanditaire vennootschap ook stille vennoten betrokken zijn. Een stille, of commanditaire,  vennoot is niet actief betrokken bij een bedrijf, maar draagt alleen bij aan de financiering.

OPRICHTING

Ook voor de commanditaire vennootschap bestaat de oprichting uit een inschrijving bij de Kamer van Koophandel.

WAAR JE REKENING MEE MOET HOUDEN

Een commanditaire vennoot is niet verantwoordelijk voor eventuele schulden in de onderneming. Schulden worden verhaald op de vennoten en de stille vennoot loopt alleen kans om het ingebrachte kapitaal te verliezen. Ook bij deze rechtsvorm is het handig om vooraf afspraken vast te leggen.

VERENIGING

Een rechtsvorm met leden die gericht is op een bepaald doel

Verenigingen bestaan in allerlei vormen en maten; muziekverenigingen, sportverenigingen, maar ook verenigingen die zich inzetten voor het milieu of de natuur.

OPRICHTING

Er zijn twee manieren om een vereniging op te richten en dat resulteert in twee verschillende soorten:

 

Het belangrijkste verschil tussen de twee varianten is dat bij een vereniging met beperkte rechtsbevoegdheid de bestuurders ieder zelf verantwoordelijk zijn voor eventuele schulden. Alleen verenigingen met volledige rechtsbevoegdheid moeten zich inschrijven bij de KvK. Voor een vereniging met beperkte rechtsbevoegdheid is dit niet verplicht, maar wel raadzaam, omdat de hoofdelijke aansprakelijkheid hiermee lager wordt.

WAAR JE REKENING MEE MOET HOUDEN

Mensen denken vaak dat een vereniging geen winst mag maken, maar dat is niet zo. Winst maken is toegestaan, maar de extra opbrengsten moeten wel gebruikt worden voor de vereniging. Je mag de winst bijvoorbeeld niet verdelen onder je leden.

COÖPERATIE

Een zelforganisatie van gebruikers of producenten

In een coöperatie kunnen consumenten of producenten samenwerken om doelen te behalen.  Zo krijg je dingen voor elkaar die je als individu (waarschijnlijk) niet zouden lukken. Er zijn veel verschillende vormen coöperaties, maar de meest bekende is de ondernemerscoöperatie. Daarin werken ondernemers samen om hun producten of diensten via de coöperatie te verkopen. Een bekende Nederlandse coöperatie is FrieslandCampina.

OPRICHTING

Een coöperatie is eigenlijk een vereniging met volledige rechtsbevoegdheid en moet dan ook bij notariële akte worden opgericht. Daarna moet je een coöperatie, met tenminste één partner, inschrijven bij de Kamer van Koophandel.

WAAR JE REKENING MEE MOET HOUDEN

Omdat een coöperatie eigenlijk een vereniging is, bepalen de leden het soort coöperatie. Zo bestaan er naast de ondernemerscoöperatie ook consumentencoöperaties, waarin consumenten samenwerken door bijvoorbeeld de gezamenlijke inkoop van producten. Een coöperatie is een rechtspersoon, waardoor eventuele schulden altijd verdeeld worden onder de leden.

STICHTING

Een rechtsvorm die niet alleen gericht is op het maken van winst

Een stichting dient over het algemeen een sociaal en/of maatschappelijk doel. Eventuele winst wordt dan ook gebruikt voor dat doel. Een stichting is anders dan een vereniging, want er is hier geen sprake van leden. Je hebt alleen een bestuur. Dit bestuur is niet in loondienst, maar kan wel een vergoeding ontvangen voor de werkzaamheden. Daarnaast kan een stichting wel personeel aannemen.

OPRICHTING

Voor het oprichten van een stichting moet je eerst naar de notaris. Je laat hier de statuten van de stichting vastleggen. Een stichting mag je alleen of samen met anderen oprichten. Je kan in een stichting samenwerken met personen of bedrijven. Nadat je bij de notaris bent geweest, schrijf je de stichting in bij de Kamer van Koophandel.

WAAR JE REKENING MEE MOET HOUDEN

Als je een stichting inschrijft bij de KvK is dit een rechtspersoon. Daardoor kunnen schulden niet persoonlijk op de bestuursleden verhaald worden, tenzij iemand aantoonbaar aansprakelijk is voor de problemen. In de statuten van een stichting staat, onder andere, omschreven hoe het bestuur van een stichting gekozen wordt, wat het doel van de stichting is en wat de procedure is bij het ontbinden van de stichting. Als stichting ben je niet altijd verplicht belasting te betalen. Dit is per situatie verschillend. Je kan hiervoor het beste een belastingadviseur raadplegen of contact opnemen met de Belastingdienst.

MEER INFORMATIE?

In dit artikel zijn de rechtsvormen kort uitgelegd, maar er is nog zoveel meer te vertellen. Wil je meer informatie over de mogelijke rechtsvormen en de dingen die daarbij komen kijken? Bekijk dan eens de brochure over rechtsvormen van Kamer van Koophandel.

STARTPUNT ONDERNEMERS